ZEYNEP BAHAR GÜMÜŞMAKAS BERKİTÇİ (UAA’89)
Ağva, Karadeniz Bölgesi’ne has dokusu ve alternatif doğal zenginlikleri ile doğa turizmi konusunda Türkiye’de marka olmaya aday önemli beldelerden biri.
Son 15 yıldır küçük otel turizminin yaygınlaşmasına ve ülkemizde önemli bir sektör haline gelmesine öncülük eden belde, başta İstanbul olmak üzere, çevre iller için de önemli bir turizm destinasyonu. Avrupa’nın köy ve kasabalarında farklı değerleri ile ilgi çeken pek çok kırsal destinasyon gibi Ağva da son yıllarda başta doğa bilinci yüksek Kuzey Avrupalı turistler olmak üzere pek çok ülke gezgininin ilgi odağı haline geldi.
Avrupa’da önemli kırsal destinasyonların bir kısmı kayak ve kış turizmine odaklanırken, bir kısmı da sahip oldukları ve titizlikle korudukları doğa parkurları ile bahar ve yaz aylarında alternatif doğa sporlarına ev sahipliği yapıyor. Pek çoğu aynı zamanda ekolojik üretimler, yöresel tatlar ve yeme içme üzerine uzmanlaşıyor. Ekolojik turizm, sanayileşme sonrası ortaya çıkmış kitle turizmine bir tepki olarak gelişen ve temelinde ekolojik dengeleri korumaya yönelik, doğa-insan-çevre ve turizm faaliyetleri arasındaki etkileşime odaklanan önemli bir turizm modeli. Kitle turizmindeki yüksek kâr beklentili, düşük maliyetli, doğal ve kültürel etkileşime kapalı, turistin tüm beklentilerini sınırlı bir alan içerisinde karşılamayı hedefleyen modelin tersine bu modelin dinamiklerini insan değil doğa belirliyor. İstanbul kırsalında, özellikle de Ağva’da bugüne kadar deniz-güneş-kum üçgeninin hâkim olduğu alışılmış turizm anlayışından farklı, doğa ile iç içe, bir eko turizm anlayışı hâkim oldu. Bugüne kadar küçük turizm yatırımları ile büyük oranda korunmuş ve kendiliğinden oluşmuş destinasyonun turizminin bundan sonra dikkatle ve özenle yönetilmesi gerekiyor. Başta İstanbul olmak üzere büyük kentlerde yaşayan insanın belki de en temel sorunu doğadan kopuk yaşaması. Kırsal yaşamı şehirden çok da uzaklaşmadan deneyimleyebilme fırsatı, kent insanı için son derece önemli. Ağva, şehirli konuklarına doğanın sunduklarıyla yenilenme, dinlenme ve huzur bulma imkânı tanıyan nadir bölgelerden biri. Burada konuklara müzikli ve gürültülü eğlencelerin alternatifi olarak, doğa yürüyüşleri, piknikler, günbatımı gezileri, mantar yürüyüşleri, dolunay eğlenceleri, foto-safariler, nehir gezintileri ve doğayı merkezine alan daha pek çok etkinlik sunuluyor.
Doğal olarak, Ağva gün geçtikçe daha fazla biliniyor. Her destinasyonda olduğu gibi burada da beldenin bilinirliğinin artması tahmin edebileceğimiz gibi bazı riskleri de beraberinde getiriyor. Son yıllarda Ağva’ya gönül vermiş turizmciler olarak, beldenin İstanbul’a yakınlığı, popüler televizyon dizilerinde sıklıkla görüntülenmesi, hedef kitlenin tanımlanamadığı internet satış platformlarının oteller tarafından yaygın olarak kullanılmaya başlanması, çevre duyarlılığı yüksek politikaların yönetimler tarafından üretilememesi gibi etkenlerin beldenin turizminin sürdürülebilirliği konusunu risk altına aldığını düşünüyoruz. Turizmin sürdürülebilirliği sivil inisiyatifler olmaksızın mümkün olamayacağından, bölgede çevre duyarlılığı yüksek politikaların üretilmesi ve uygulanması konusunda kararlılık gösteren ve Ağva’ya gönül veren turizm işletmecisi arkadaşlarımızla birlikte 2011 yılında AĞVA SÜRÜDÜRÜLEBİLİR TURİZM VE ÇEVRE PLATFORMU’nu kurduk.
Dinamiklerini Ağva’nın doğal değerlerinin belirlediği, destinasyonu yormayan alternatif ve sürdürülebilir bir turizm modeliyle beldeyi hak ettiği konuma taşıyabilmek için 2011 Eylül ayında çalışmalarımıza başladık.
İki yıl önce Ağva’nın turizmini doğru tanımlamak, belde ile ilgili doğru algıyı oluşturmak ve tanıtımımızı tanıtıcılara bırakmadan kendi elimizle yapabilmek adına kapsamlı bir destinasyon çalışması başlattık. Ağva için yaptığımız çalışmalarda yerel yönetimler, sivil inisiyatifler ve yörenin özel girişimcileri ile işbirliği halindeyiz. Destinasyonu güçlendirecek bu modeli geçtiğimiz yıl kuruluşuna dernek olarak destek verdiğimiz Türkiye genelinde faaliyetlerini sürüdüren Küçük Oteller Derneği ile birlikte diğer yörelerimize de taşıdık. Explore Ağva/Ağva’yı Keşfet sloganı ile başlattığımız farkındalık ve tanıtım çalışmasında nehirleri, koyları, ormanları, köyleri, mağaraları, kuşları ve bitkileri ile Ağva’yı anlattık.
Belde için kapsamlı bir web portalı hazırladık. Logomuzda Ağva’nın en karakteristik figürlerinden olan balıkçıl kuşuna yer verdik. İnternet sitemiz www.exploreagva.com ilk etapta iki dil olarak hazırlandı.
Şehir merkezini çevreleyen üç rotada üç ayrı yürüyüş parkuru tanımladık. Beldede Türkiye’nin ilk sabit orienteering kent parkuru haritalandı. Önümüzdeki yıllarda Ağva çeşitli orienteering yarışmalarına ev sahipliği yapacak. İki yıl önce Ağva’daki gezi teknelerinin temiz enerji dönüşümü için girişimlerimiz oldu. İstanbul Kalkınma Ajansı’ndan sağlanan destek ile bu yıl Ağustos ayında nehirlerimiz yeni bir teknoloji ile tanışıyor ve Göksu Nehri bu yıl elektrikli teknelerine kavuşuyor. Ağva için kenti de içine alan bir yürüyüş rehberi haritası, karikatür harita olarak hazırlandı. Haritamız dört ay süren bir çalışmayla grafik sanatçısı hocamız Adem Dönmez tarafından çizildi. Beldenin tanıtımı için geçtiğimiz yıl yurt içinde iki fuara katıldık. Önümüzdeki yıllar için hedefimiz her yıl için en az iki yurt dışı fuar. Platformumuzun etkinlikleri arasında kırsal köy yaşamı gözlemi de var. Ayrıca, ekolojik üretimlerin teşviki için diğer sivil inisiyatifler tarafından bölgede düzenlenen tohum takas şenliklerine elimizden geldiğince destek veriyoruz.
Ağva Sürdürülebilir Turizm Platformu olarak, yılın her mevsimine yayılmış, içinde mutlaka doğa teması olan ve doğal değerlerimizi canlandıran pek çok etkinlik düzenliyoruz. Bölgenin şelalelerine günlük turlar, mantar günleri ve yürüyüşler, piknikler, dolunay eğlenceleri, köy gezileri, foto safariler, doğada heykel ve resim atölyeleri, doğada müzik festivalleri de çalışmalarımız arasında. Bu yıl Ağva ile ilgili tüm çalışmalarımızı ve organizasyonlarımızı koordine edecek ve aynı zamanda turizm danışma noktası olarak hizmet verecek Ağva’ya yakışır bir turizm tanıtım ofisi inşa ettik. Ağva’ya gelirken sahil yolunu tercih ederseniz Ağva hakkında bilgi almak, etkinliklerden haberdar olmak ve çalışmalarımıza destek olmak için Ağva girişinde bulunan turizm ofisimize mutlaka uğrayın.
Büyükşehir ve yerel yönetimimiz tarafından geçtiğimiz yıl tamamlanan altyapı çalışmaları ile Ağva doğal zemin avantajını kullanarak engelli dostu bir kent halini aldı. Ağva iki nehir arasındaki deltaya kurulu düz bir zemin yapısına sahip bir kent. Bu günlerde Ağva’nın tüm rekreasyon alanları ve yollarının tamamı tekerlekli sandalye erişimine uygun. Önümüzdeki yıl için en önemli hedeflerimizden biri, Ağva’daki otellerimizin odalarını engelli kullanımına uygun hale getirerek kentte mümkün olan en fazla sayıda engelli turisti ağırlayabilmek. Önümüzdeki yıl için firmaların sponsorluk konusuna ilgiyle baktığı ve engelliler için tasarladığımız bir de orman gezi parkuru projemiz var. Türkiye’de bir ilk olacak gezi parkurunun tamamlanması ile birlikte Ağva Türkiye’nin ilk engelli turizmi merkezi olacak.
Toplumun her sınıfından, yerli ve yabancı, çevre bilinci gelişmiş, doğa sporlarıyla ilgili, kültürel değerlere merak duyan, maceracı; sessizlik, sükunet, huzur ve dinlenme arayışında olan; doğayı deneyimlemek isteyen herkesi Ağva’yı keşfetmeye davet ediyoruz. Çünkü tecrübelerimiz gösteriyor ki turizme konu olan doğal değerlerimizi korumamız ancak çevre duyarlılığı yüksek turizm işletmelerini, doğaya sahip çıkan turist kitlesi ile buluşturabildiğimizde mümkün olacak.